Peru’nun başkenti Lima’ya 400 kilometre mesafedeki Nazca bölgesindeki düzlüklerde, çok geniş bir alana yayılmış olan çeşitli şekiller mevcuttur. Kuş, maymun, örümcek gibi hayvan figürlerinin yanı sıra çeşitli geometrik şekillerin de yer aldığı bu alanın sırrı asırlardan beri konuşulmaktadır. İlk olarak 16. yüzyılın ortalarında fark edilen çizimlerin varlığı somut olarak bir türlü ispatlanmadığından, o dönemlerde bir söylentiden öteye geçememekteydi.
Nazca Geoglifleri İle İlgili Çalışmalar
Sıra dışı bir görünüme sahip olan Nazca çizgileri, 1939 yılında Amerikalı arkeolog Paul Kosok tarafından fotoğraflarının çekilmesine dek gizemini korumuştur. Peru’da gözlem uçuşu yapan arkeolog tarafından çekilen fotoğraflar var. Asırlardır efsane olarak nitelendirilen çizgilerin varlığı da somut olarak gözler önüne serilmiş oldu. Böylece, Geoglif (Kazınmış toprak) adı verilen bu şekillerle ilgili, kim tarafından çizildiği tartışmalara neden oldu. Hangi amaçla ve nasıl çizildiğine dair teoriler de birbiri ardına gelmeye başladı.
Çizgilerin, Latin Amerika’da düzenlenen ilk olimpiyatlara ait olduğunu öne sürenlerin yanı sıra, şamanlar tarafından çizilmiş olduğunu iddia edenler de çıkmıştır. Ünlü yazar Erich von Däniken de “Tanrıların Arabaları” adlı kitabında, Nazca çizgilerinden bu şekillerin uzaylılar tarafından yapıldığını öne sürmüştür. Yazar, şekillerden bazılarının uzay gemilerinin iniş pistleri olduğunu belirtmiş. Bazı şekillerin ise orada yaşayan insanlar tarafından ‘tanrı’ olarak kabul edilen uzaylılarla iletişim kurmak amacıyla kullanıldığını iddia etmiştir.
Toprağa işlenmiş bu dev çizgilerle ilgili ilk bilimsel açıklama Alman matematikçi Maria Reiche’den gelmiştir. 1946 yılında bu şekilleri incelemek üzere Nazca yakınlarındaki San Pablo kasabasına yerleşen Reiche’nin çalışmaları ile bu devasa çizimler UNESCO tarafından koruma altına alınmıştır.
Yaptığı çalışmalar ile çizgilerin sırrının ancak bir kısmını açıklayabilen Reiche’nin kuramı, belli bir noktaya geldiğinde tıkanmaktaydı. Şekillerin Güneş, Ay ve yıldızlardan bazılarının pozisyonlarını gösterdiğini ve bunların da insanlar tarafından tarım yaparken kullanıldığını söyleyen. Reiche’nin teorileri, çizgilerin bazıları için geçerli olabiliyorken, hayvan figürleri ile kısımları açıklamakta yetersiz kalmaktaydı.
Cahuachi Kazıları
Sırrı bir türlü çözülemeyen Nazca, unutulmaya yüz tutacakken bu bölgenin kuzeybatısında yapılan arkeolojik kazılarla birlikte aynı sorular yeniden gündeme geldi. İtalyan arkeolog Guiseppe Orefeci’nin gerçekleştirdiği kazı çalışmalarında mumyalar, seramik vazolar, müzik aletleri ve çeşitli süs eşyaları bulunmuştu.
Çok geniş bir alana gömülen, yaklaşık 25 bin kişinin mezarlarında bulunan bu eşyalardan bazılarının üzerinde, Nazca geogliflerindekilere benzer şekiller olduğu fark edilmişti. Bu eşyalardan iki tanesi özellikle dikkat çekiciydi: bir ölü töreni mantosu ve seramik bir vazo.
Mantonun üzerine işlenmiş olan bebek figürlerinden yola çıkan İtalyan bilim adamı, bu giysinin bir ölü gömme ayinini canlandırdığını söyler. Ve bu nedenle de Nazca halkının dindar bir topluluk olduğunu öne sürmüştü. Kazılarda bulunan verilerden yola çıkarak bu halkın sanat, geometri gibi konularda da gelişmiş olduğunu düşünen
Orefeci : Çöl ikliminde yaşamlarını sürdüren Nazcalıların suya da çok önem verdiği tespitinde bulunmuştu. Bulunan geogliflerin, basitten karmaşığa doğru oluşturulduğunu ve farklı dönemlere ait olduğunu düşünen arkeolog, küçük şekillerin daha önce yapıldığını sonrasında ise daha büyük çizgilere ve daha karmaşık şekillere geçildiğini belirtmiştir.
Geogliflerden hayvanlara ait olan figürlerin, Nazca tanrıları olduğunu öne sürmekle beraber, bulunan ok işareti ve düz çizgi şeklindeki geoglifleri ise Nazcalıların göç etmeden önce, son dönemde oluşturdukları varsayımında bulunmuştur.
Öne sürülen tüm kuramlara, yapılan tüm bilimsel çalışmalara rağmen çizgilerin nasıl yapıldığına dair soru işaretleri tam olarak aydınlatılamamıştır. Bu çizgilerin sırrı kısmen açıklanabilmekte ancak öne sürülen teoriler, çizgilerin nasıl oluştuğunu ya da hangi amaçla yapıldığını yeterince netleştirememektedir.
Kimi bilim adamları, bu gizemli işaretlerin dinî amaçlı olarak yapıldığını söylüyor. Bu alanların birer açık hava tapınağı işlevi gördüğünü öne sürerken, kimileri de Reiche ve Orefeci’nin kuramlarında eksik noktalar olduğunu; çizgilerin anlamlarını, bu teoriler kullanılarak tamamen açıklamanın mümkün olamayacağını belirtmişlerdir. Yaşadıkları dönemde oluşturdukları bu çizgiler için hâlâ tam anlamıyla kabul gören bir açıklama yapılamamış olan Nazca halkı, o dönemde yaşadıkları bölgeden göç edip, 6. yüzyılda Huari egemenliğine
