Mitoloji’yi sever misiniz? Bilemem ama kesinlikle öğrenilmesi gereken bir kavram olduğunu düşünüyorum. Zira tarihimiz için en önemli unsurlardan biridir Mitoloji. Öncelikle kelime anlamına göz atalım Mitoloji’nin…
Mitoloji Nedir?
Mitoloji Kelime anlamı olarak bir halk kültürüne ait olan kahramanlar, dini bir inanış, insanın var oluşuna tanıklık eden yazılı veya sözlü olarak nesilden nesile aktarılan efsanelerin ve bu efsaneleri yorumlayan çalışmaların tamamına Mitoloji diyoruz. Halk tabiriyle söyleyecek olursak Efsanevi olayların tamamına Mitoloji diyoruz.
Mitoloji kültürünün özünde çok tanrı inancı vardır. Bu sebeple de Tanrıları kendilerine konu olarak seçerler. Bir çok Mitoloji anlatımlarında bir devletin kuruluş aşamasında ki olağan üstü olayları konu edinir.
Herkesin bildiği gibi M.Ö 3200’lü yıllarda Sümerler tarafından icat edilen çivi yazısının ortaya çıkması üzerine Mitoloji efsaneleri artık yavaş yavaş kendilerini yazıtlar arasında bulmaya başlamıştır. Çünkü bu efsaneler daha evvelinde sözlü olarak aktarılırken yazının icadıyla artık yazıya dökülmeye başlanmış ve günümüze kadar nesilden nesile aktarılabilmiştir.
Mitoloji’ler Nasıl Oluştu?
Yukarıda da bilerttiğimiz gibi Mitolojiler aslında ilk başlarda sözlü olarak aktarılmaktaydı. Tabi ki işin içine sözlü olarak aktarılan bir hadise elbet zamanla değişikliğe uğrayabiliyor. Bazen bir hayal ürünü bazense Rahiplerin halk üzerinde ki etkilerinin arttırılması, halkında korkmasının sağlanması için bazı hikayeler uydurulabiliyor.
Tabi bunların yanı sıra insanın tabiatında var olan iktidarlık olayı da Mitolojinin içine girebiliyor diyebilirim. Zira Milattan Önceki dönemlerde ve hatta sonra ki dönemlerde de insanlar sürekli bir arayış içindeydi. Her ne kadar Allah tarafından gönderilen bir çok ilahi emir olsa da insanlar zamanla bu emirleri kendi lehine çevirecek yöntemler bulmuş ve halk nazarında ki iktidarını güçlendirmeye başladılar.
Tabi ki okuma ve yazma oranı düşük toplumlarda ki Mitolojiye ait etkileri siz düşünün. Bunu şöyle örneklendirebiliriz.
Küçük yaşlarımızda büyüklerimizin bize anlattığı bir sürü masal vardır. Mutlaka bir iyi bir kötü karakter bir de kahraman karakteri mutlaka vardır. İşte bu anlatılan hikayelerin aslı Mitoloji’nin temelini oluşturmaktadır. Şimdi isterseniz Mitoloji Çeşitlerine daha doğrusu zaman içinde var olan toplumlara ait Mitolojik durumları tek tek incelemeye çalışalım.
Mısır Mitolojisi
Mısır tarihinin neredeyse her bir zamanında sık sık tanrı inancı değişikliğe uğramıştır. Bazen tek tanrı bazen de çok tanrılı inanışlar ortaya çıkmıştır. Bu durum bazen öyle değişik bir hal almıştır ki resmen köyden köye değişen tanrı usulü ortaya çıkmış diyebiliriz.
Geneli itibariyle baktığımızda Mısır’da Kralların Tanrılığı söz konusudur. Tarihin en ünlü tanrılrını listeleyecek olursak ;
- Osis
- Osis’in karısı İsis
- Ve bu ikisinden doğan Horos
Mısırlıların bir çoğu Osis’in ölümünün hemen ardından tekrar dirileceğine inanıyorlardı. Mısır kültüründe ölen bi kralın yada Tanrı için görkemli ve gösterişli bir mezar yapısı yapılmaktaydı. Şu anda günümüzde bile hala ayakta bulunan Mısır Piramitleri aslında kral mezarlarının ta kendisidir. Öldükten sonra dirilişin gerçekleştiğine inanan Mısırlılar’da her mezarın içine günlüğk kullanım eşyası, takıları, mücevherleri,hazineleri ve günlük olarak yiyecek içecek koyarlardı.
Roma Mitolojisi
Mitolojide benim de en çok ilgimi çeken Mitoloji türü Roma Mitolojisi’dir. Romalıların hemen hepsi kainatta bulunan her bir cismin bir ruha sahip olduğuna inanırlardı. Mesela Romalılar yaptıkları tarımın her bir safhasında bir Tanrı’nın iş gördüğüne inanırdı. Bir Tanrı toprağın korunmasında bir diğerinin ekinlerin veya mahsülün korunmasından başka bir tanrının da bir evi koruduğuna inanırlardı.
Yunan Mitolojisi
Yunan Mitolojisi tamamen Tanrılara dayalı bir Mitoloji türüdür. Yunan Mitolojisinin en öenmli ve dikkat çeken Tanrısı Zeus’tur. Bütün dünyayı ve göklerde bulunan bütün galaksileri Zeus’un yönettiği düşünülürdü.
Zeus’un erkek kardeşi Hades ölülerin dünyası olan yeraltını ve diğer kardeşi Poseidon ise denizi yönetmekteydi.
Zeus, Hera ile evliydi ve çocuklarının her birinin ayrı bir tanrı görevi vardı.
Hephaistos: Demirciler Tanrısı
Apollon: Güneş Tanrısı
Artemis: Ay Tanrıçası
Athena: Savaş ve Akıl Tanrıçası
Afrodit: Güzellik Tanrıçası
Ares: Savaş Tanrısı
Dionysos: Şarap Tanrısı
Henres: Tanrıların Habercisi idi.
Eski Yunanlılar tanrıların, insanların davranışlarını yönettiklerine inanırlardı. Ayrıca tanrıların sık sık normal insanlarla ilişki kurduklarına ve bazı ünlü kahramanların bir tanrı ve bir ölümlüden doğduğuna inanılırdı.
Benim en garibime giden tanrı ise Priapos yani Bereket Tanrısı. Yunan Mitosunda Erkek Penisi’nin bereket getirdiğine inanılırdı. Çünkü soyun devamını sağladığına inanılırdı.
Bu yazı www.gizemlidunyam.com Sitesine Aittir. Kaynak Gösterilmeden Başka Sitelerde Yayınlamak Yasaktır.